Μερικὰ ὀνόματα εἶναι ὀρθόδοξα καὶ δικά μας, ἀλλὰ κάποιοι λαθεμένοι ἐθισμοὶ συνετέλεσαν στὸ ν’ ἀκούωνται ὡς ἀνορθόδοξα ὀνόματα τῶν αἱρετικῶν.
Ἰαυὲ εἶναι τὸ περίφημο τετραγράμματον ὄνομα ἢ ἀνεκφώνητον ὄνομα τοῦ μόνου καὶ ἀληθινοῦ θεοῦ τῆς Βίβλου τῶν Χριστιανῶν, τὸ ὁποῖο στοὺς Ἑβδομήκοντα καὶ στὴν Κ. Διαθήκη μεταφράζεται λίγες φορὲς Ὢν καὶ τὶς περισσότερες Κύριος. στὸ ἑβραϊκὸ κείμενο γράφεται ἀκριβῶς ΙΕΥΕ ἢ ΙΑΥΕ. ἀποτελεῖται μόνο ἀπὸ φωνήεντα. εἶναι μετοχὴ τοῦ ῥήματος ΙΕΙΕ (=εἰμὶ) (Γ΄ Βα 13,32). τὸ ὄνομα αὐτὸ οἱ ἐκκλησιαστικοὶ συγγραφεῖς ἀπὸ τὸ Β΄ μέχρι τὸν Ε΄ αἰῶνα, διατηρώντας τὸ τετραγράμματον καὶ στὴν προφορὰ καὶ στὴν ὀρθογραφία ἀπαράλλακτο, τὸ μεταγράφουν Ἰαυέ. οἱ σύγχρονοί μας ἑτερόδοξοι Εὐρωπαῖοι συγγραφεῖς ὅμως (καὶ οἱ δικοί μας ΄΄βιβλικοὶ΄΄ ποὺ εἶναι μαθητούδια ἐκείνων καὶ δὲν ξέρουν ἑβραϊκά), ἀκούοντάς το ἀπὸ σημερινοὺς ῥαββίνους τῶν Ἰουδαίων τῆς Εὐρώπης μὲ τὴ νεοεβραϊκὴ προφορά, τὸ μεταγράφουν πλημμελῶς ὡς Γιαχβὲ ἢ Ἰεχωβᾶ (Jahve, Jehoνa). ἐπειδὴ τὸ ὄνομα τὸ καταχρῶνται πολὺ οἱ χιλιασταί, οἱ αὐτοκαλούμενοι ΄΄μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ΄΄, ΄΄διότι τὸ ὄνομα αὐτὸ οἱ Χριστιανοὶ τοῦ Β΄ αἰῶνος τὸ ἐξαφάνισαν, καὶ μᾶς τὸ μαρτυροῦν καὶ μᾶς τὸ ἀποκαλύπτουν τώρα δὰ αὐτοί, καθὼς κάθε 5 χρόνια παίρνουν περισσότερο φῶς στὶς Η.Π.Α. κλπ. κλπ.,΄΄ ἄρχισε ν’ ἀκούγεται στ’ αὐτιὰ τῶν ἁπλοϊκῶν δικῶν μας σὰν ὄνομα ὕποπτο. ἐπίσης μερικοὶ ἀμαθεῖς τοὺς χιλιαστὰς τοὺς ἀποκαλοῦν Ἰεχωβᾶδες ἢ Γιαχωβᾶδες, κάτι ποὺ δὲν πρέπει νὰ τὸ κάνουν˙ Ἰεχωβᾶ (ἔστω καὶ μὲ λαθεμένη προφορὰ) εἶναι ὁ θεός μας˙ ὁ θεὸς ἡμῶν τῶν ὀρθοδόξων˙ ἐκεῖνοι εἶναι βλάσφημοι αἱρετικοί, καὶ πρέπει νὰ τοὺς λέμε χιλιαστάς. διότι εἶναι χιλιασταὶ καὶ διότι αὐτὸ τὸ ὄνομα πῆραν ἀρχικὰ οἱ ἴδιοι.
Πάππας στὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ εἶναι ὑποκοριστικῶς ὁ πατέρας˙ θὰ πῇ ΄΄πατερούλης΄΄, ΄΄μπαμπάκας΄΄. ἔτσι πάππα λέει στὴν Ὀδύσσεια τοῦ Ὁμήρου τὸν πατέρα της τρυφερὰ ἡ Ναυσικάα (ζ 57). ἤδη ἀπὸ τὸν Γ΄ αἰῶνα τὸ βραδύτερο στὴν περιοχὴ τῆς Ἀλεξανδρείας τὸν ἐπίσκοπο τῆς πόλεως αὐτῆς οἱ Χριστιανοὶ τὸν προσφωνοῦσαν ἔτσι τρυφερὰ πάππα, πατερούλη. καὶ μέχρι σήμερα ὁ ἐπίσκοπος καὶ πατριάρχης Ἀλεξανδρείας λέγεται πάππας. ἀλλὰ καὶ τὸ συνηθισμένο γιὰ κάθε πρεσβύτερο παπᾶς ( = πάτερ, πατερούλης) εἶναι τὸ ἴδιο ὄνομα, ποὺ καμμιὰ φορὰ ὑποκοριζόμενο γιὰ δεύτερη φορὰ λέγεται παπούλης˙ ὅπως ἔγινε μὲ τὸ παῖς - παιδίον - παιδὶ - παιδάκι˙ δὲν εἶναι ἀπὸ τὸ πάππος - παπποῦς - παππούλης, ἀλλ’ ἀπὸ τὸ πατὴρ - πάππας - πάπας - παπᾶς - παπούλης. θυμοῦμαι πώς, ὅταν ἤμουν μικρός, στὸ χωριό μου, κι ἔλεγα τὸν ἑξάψαλμο, τὸν παπᾶ τοῦ χωριοῦ μου δὲν τὸν ἔλεγα ποτὲ ΄΄πάτερ Ἀθανάσιε΄΄ (τὸ ΄΄πάτερ΄΄ τότε στὸ χωριό μου δὲν τὸ ξέραμε), ἀλλὰ ΄΄παπᾶ Θανάση΄΄˙ καὶ τὸ ἔνιωθα σὰν κάτι τὸ πολὺ σεβάσμιο. καὶ ὅλοι τὸν παπᾶ τὸν φώναζαν ἔτσι ΄΄Παπᾶ΄΄ ἢ ΄΄Παπᾶ μου΄΄. ἡ συνήθεια αὐτὴ διατηρεῖται σήμερα στὸ Ἅγιον Ὄρος. ὅταν κάποιος εἶναι παπᾶς, οἱ ἄλλοι μοναχοὶ τὸν προσφωνοῦν σεβαστικὰ ἁπλῶς ΄΄Παπᾶ΄΄, ἐνῷ τὸ ΄΄πάτερ΄΄ τὸ ἔχουν γιὰ ὅλους τοὺς μοναχοὺς καὶ τὸ νιώθουν σὰν κατώτερο˙ σὰν τὸ ΄΄κύρ΄΄. στὰ νεώτερα χρόνια ἡ ὀρθογραφία του ἁπλουστεύτηκε ὡς πάπας ἢ παπᾶς μὲ ἕνα π. οἱ παπικοὶ λὲν ἁπλῶς ὁ πάπας˙ ἐπειδὴ πιστεύουν ὅτι ἕνας μόνο εἶναι στὸν κόσμο ὁ πάπας˙ ὁ τῆς Ῥώμης. ὁ ἐπίσκοπος Ῥώμης τὸν Δ΄ αἰῶνα ἅρπαξε φθονερὰ τὸν τίτλο πάππας ἀπὸ τὸν ἐπίσκοπο Ἀλεξανδρείας. ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι ὅμως, ὅταν ἐννοοῦμε τὸν πάπα τους, πρέπει νὰ λέμε πάντοτε ΄΄ὁ πάπας τῆς Ῥώμης΄΄˙ οὐδέποτε ἁπλῶς ΄΄ὁ πάπας΄΄.
Μία ἁγία καθολικὴ καὶ ἀποστολικὴ ἐκκλησία, ὅπως λέμε καὶ στὸ ΄΄Πιστεύω΄΄, εἶναι ἡ μία μόνο στὸν κόσμο ἐκκλησία, ἡ ἀληθινὴ καὶ ὀρθόδοξη, ἡ δική μας. κι ἐμεῖς εἴμαστε οἱ καθολικοί˙ οἱ ὀρθόδοξοι Χριστιανοί. καθολικὴ λέγεται ἡ ἐκκλησία μας, ἐπειδὴ εἶναι γιὰ ὅλα τὰ ἔθνη τὶς γλῶσσες καὶ τὶς φυλές. ἡ λέξι σημαίνει ΄΄γενικὴ΄΄ καὶ ΄΄οἰκουμενικὴ΄΄ καὶ ΄΄παγκόσμια΄΄ καὶ ΄΄πανανθρώπινη΄΄ καὶ ΄΄μὴ ῥατσιστικὴ μήτε ἐθνικιστική΄΄. ἔτσι μπορεῖ νὰ δῇ κανεὶς συγγραφεῖς δικούς μας νὰ τιτλοφοροῦν συγγράμματά τους ΄΄Δογματικὴ τῆς ὀρθοδόξου καθολικῆς ἐκκλησίας΄΄ (Τρεμπέλας), ἢ νὰ δῇ σὲ κείμενα τοῦ ΙΘ΄ αἰῶνος κάποια δική μας ἐπισκοπὴ ἢ μητρόπολι νὰ λέγεται ΄΄ἡ καθολικὴ ἐκκλησία τῆς τάδε πόλεως΄΄. μὲ τὴν ἔννοια ΄΄γενικὸς ναὸς΄΄ στὸ Ἅγιον Ὄρος ὁ κεντρικὸς ναὸς τῆς μονῆς λέγεται καθολικόν. ὁ ὀρθόδοξος πατριάρχης τῆς ἐκκλησίας τῆς Ἰβηρίας ( = Γεωργίας) λέγεται καθολικός, δηλαδὴ ΄΄γενικός΄΄, ΄΄ἀνώτατος΄΄, ἢ καὶ ΄΄ὀρθόδοξος΄΄ σὲ ἀντιδιαστολὴ πρὸς τὸ γειτονικὸ μονοφυσίτη πατριάρχη τῆς Ἀρμενίας. οἱ παπικοὶ ὅμως κράτησαν τὸ ὄνομα αὐτὸ γιὰ δικό τους καὶ σὰν τέτοιο τὸ ἐπέβαλαν στὴν ὑφήλιο. κακῶς καὶ καταχρηστικῶς λέγονται καθολικοὶ αὐτοί, κατὰ δὲ τοὺς Ἕλληνες, ποὺ ἀπομιμοῦνται εἰρωνικὰ τὴ λατινικὴ - ἰταλικὴ προφορά τους, ΄΄κατόλικοι΄΄, ἢ ἀκόμη σκωπτικώτερα ΄΄κατώλυκοι΄΄. δὲν εἶναι καθολικοί˙ διότι μέχρι πρὶν ἀπὸ 30 χρόνια ἀπαγόρευαν σ’ ὅλα τὰ παπικὰ ἔθνη νὰ τελοῦν τὴ λατρεία τους σὲ ἄλλη γλῶσσα πλὴν τῆς λατινικῆς˙ διότι δὲν δέχονται ἄλλον πάππα ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Ῥώμης, παρ’ ὅλο ποὺ αὐτὸν τὸν τίτλο τὸν ἔχουν ἁρπαγμένο. καὶ πολλὰ ἄλλα καμώματά τους δείχνουν ὅτι δὲν εἶναι καθολικοί. καθολικοὶ εἴμαστε μόνο ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ὅπως καὶ τ’ ὁμολογοῦμε καὶ τὸ διακηρύττουμε κάθε Κυριακή, ὅταν λέμε τὸ ΄΄Πιστεύω΄΄.
Εὐαγγελικὸς εἶναι ὁ σύμφωνος μὲ τὸ Εὐαγγέλιον, τὴν Κ. Διαθήκη, τὴ Βίβλο ὁλόκληρη. κι εὐαγγελικοὶ εἴμαστε μόνο ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι καὶ καθολικοὶ Χριστιανοί. διότι μόνο ἐμεῖς εἴμαστε σύμφωνοι μὲ τὴ δογματικὴ καὶ τὴ λοιπὴ διδασκαλία τοῦ Εὐαγγελίου. κακῶς καὶ καταχρηστικῶς οἱ προτεστάντες πῆραν τὸ ὄνομα αὐτὸ γιὰ τὴν αἵρεσί τους, κι αὐτοκαλοῦνται εὐαγγελικοί. αὐτοί, ὅταν χωρίστηκαν ἀπὸ τὸν πάπα τῆς Ῥώμης, αὐτωνομάστηκαν τὸ 1529 γιὰ πρώτη φορὰ protestantes, ποὺ στὴ λατινικὴ γλῶσσα θὰ πῇ διαμαρτυρόμενοι˙ ἐπειδὴ διαμαρτυρήθηκαν ἐναντίον τοῦ πάπα τῆς Ῥώμης. ἔπειτα ὅμως, ἐπειδὴ οἱ παπικοὶ διακωμῴδησαν αὐτὸ τὸ ὄνομα δίνοντάς του τὴν ἔννοια ΄΄γκρινιάρηδες΄΄ ἢ ΄΄παραπονιάρηδες΄΄, αὐτὸ τὸ παράτησαν σιγὰ σιγὰ καὶ τὸ ἀντικατέστησαν μὲ τὸ εὐαγγελικοί. ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι, καθὼς οἱ παπικοὶ εἶναι ἀπ’ ὅλους τοὺς αἱρετικοὺς οἱ εἰδωλολατρικώτεροι καὶ οἱ πιὸ ἀπομακρυσμένοι ἀπὸ τὴ Βίβλο, μόνο σὲ σύγκρισι μ’ αὐτοὺς οἱ προτεστάντες ἢ διαμαρτυρόμενοι εἶναι ὄντως εὐαγγελικώτεροι˙ δὲν εἶναι ὅμως εὐαγγελικώτεροι ἀπὸ μᾶς τοὺς ὀρθοδόξους καθολικοὺς Χριστιανούς˙ οὔτε σύγκρισι μπορεῖ νὰ γίνῃ. δὲν εἶναι εὐαγγελικοί. εὐαγγελικοὶ Χριστιανοὶ εἴμαστε στὸν κόσμο μόνο ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι.
Στὶς Ἡνωμένες Πολιτεῖες τῆς Ἀμερικῆς, ὅπου οἱ προτεστάντες ἔχουν κατακερματιστῆ σὲ χίλιες περίπου αἱρέσεις, ὑπάρχουν μερικὲς ἀπ’ αὐτὲς ποὺ αὐτοκαλοῦνται ὀρθόδοξοι ἢ ὀρθόδοξες ἐκκλησίες. ἦρθαν πολὺ ἀργά, πολὺ στραβά, καὶ πολὺ ἀνάποδα. ἀσφαλῶς μόνον ὀρθόδοξοι δὲν εἶναι.
Μέσα στὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ στὰ κείμενα τῶν πατέρων τῆς ἐκκλησίας ὑπάρχουν καὶ χρησιμοποιοῦνται ἀδιακρίτως οἱ ὅροι Ἁγία Γραφὴ καὶ Βίβλος. ἐπειδὴ τὸ Βίβλος εἶναι συχνότερο, καὶ κυρίως ὡς μονολεκτικὸ εἶναι προσφορώτερο γιὰ παραγωγὴ παραγώγων καὶ συνθέτων, λ.χ. βιβλικὸς βιβλικῶς ἀντιβιβλικὸς ἀντιβιβλικῶς κλπ., στὴ χρῆσι εἶναι βολικώτερο τὸ Βίβλος. ὁ κάθε ὀρθόδοξος συγγραφεὺς ἢ κήρυκας τοῦ λόγου τοῦ θεοῦ εἶναι ἐλεύθερος νὰ χρησιμοποιῇ τὸν καθένα ἀπὸ τοὺς δυὸ ὅρους ὅσο θέλει. ἐπειδὴ οἱ προτεστάντες χρησιμοποιοῦν μόνο τὸ Βίβλος, μερικοὶ δικοί μας, συνήθως ἄνθρωποι ποὺ δυστυχῶς τὴ Βίβλο δὲν τὴ διαβάζουν ποτέ, ἀκοῦν τὴ λέξι αὐτὴ σὰν ὕποπτη˙ τοὺς μυρίζει προτεσταντίλα. πρόκειται γιὰ τοὺς κατ’ οὐσίαν ἑτοιμόρροπους κι εὐάλωτους ἀπὸ αἱρέσεις ΄΄Χριστιανούς΄΄, ποὺ ἀποκαλοῦν τὴ Βίβλο ΄΄Βαγγέλιο΄΄ ἢ ΄΄Τετραβάγγελο΄΄. καλλίτερα γι’ αὐτοὺς εἶναι νὰ κυττάξουν νὰ ἐπιδιορθώσουν τὴν ἐπικίνδυνη αὐτὴ ἀναπηρία τους. Βίβλος εἶναι οἱ δυὸ Διαθῆκες τοῦ Κυρίου, ὁ λόγος τοῦ Κυρίου καὶ θεοῦ μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Οἱ διάφοροι αἱρετικοὶ μπορεῖ ν’ ἁρπάζουν γιὰ τὸν ἑαυτό τους διάφορα ὑπέροχα ὀνόματα καὶ νὰ τὰ χρησιμοποιοῦν ὡς προβειές, γιὰ νὰ φαίνωνται σὰν πρόβατα, ἐνῷ εἶναι λύκοι˙ μήπως καὶ τὸ ἀνώτερο ὅλων ὄνομα Χριστιανοὶ δὲν τὸ καταχρῶνται; οἱ ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ ὅμως καλὰ θὰ κάνουν νὰ μὴν εἶναι ἕρμαια ἀνοήτων λαϊκῶν ἐθισμῶν τῆς πιάτσας, ἀλλὰ νὰ πιστεύουν συνειδητὰ καὶ νὰ ἔχουν ἐπαφὴ μὲ τὴ διδασκαλία τῆς ὀρθοδόξου καθολικῆς κι εὐαγγελικῆς ἐκκλησίας μας, ὅπως αὐτὴ ἐκφράζεται θεοπνεύστως στὴ Βίβλο κι ἑρμηνευτικῶς στὰ κείμενα τῶν ἁγίων πατέρων καὶ παππῶν μας.
Μελέτες 4 (2008)