῾Η ἐκκλησία τῶν ἑφτὰ πρώτων αἰώνων εἶχε καὶ τοὺς ἀποστόλους καὶ τοὺς ἐπισκόπους καὶ ὅλους τοὺς ἄλλους κληρικοὺς τόσο ἀγάμους ὅσο καὶ ἐγγάμους. καὶ ἀναφέρω μεγάλα ὀνόματα ἐγγάμων, ὅπως εἶναι οἱ ἀπόστολοι Πέτρος (Μθ 8,14), ᾿Ιάκωβος, καὶ ᾿Ιούδας – οἱ δύο δεύτεροι χαρακτηρίζονται στὴν Κ. Διαθήκη καὶ ὡς ἀδελφοὶ τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ (Μθ 12,46· 13,55· Μρ 3,31· 6,3· Λκ 8,19· ᾿Ιω 2,12· 7,3· 7,5· Πρξ 1,14· Α΄ Κο 9,3· Γα 1,19) – , ὁ μάρτυς Φιλογόνιος ἐπίσκοπος ᾿Αντιοχείας τὸν ὁποῖο ἐγκωμιάζει ὁ ᾿Ιωάννης Χρυσόστομος, ὁ Γρηγόριος Ναζιανζοῦ, ὁ Γρηγόριος Νύσσης, ὁ ῾Ιλάριος Πικταβίου, ὁ ᾿Ιωάννης Ε΄ ᾿Αλεξανδρείας ὁ ᾿Ελεήμων, καὶ πολλοὶ ἄλλοι. ὁ Παῦλος στὶς ᾿Επιστολές του θεσπίζει πὼς ὁ ἐπίσκοπος, ποὺ μπορεῖ νὰ εἶναι ἔγγαμος, ὅταν εἶναι ἔγγαμος, πρέπει νὰ εἶναι, ὅπως καὶ ὅλοι οἱ κληρικοί, μόνο μιᾶς γυναικὸς ἀνήρ (Ττ 1,6· Α΄ Τι 3,2). ὁ ἴδιος γράφει στὸν Τιμόθεο πὼς τὸ ἅγιο Πνεῦμα προλέγει ῥητῶς ὅτι σὲ χρόνια μεταγενέστερά του κάποιοι θ᾿ ἀποστατήσουν ἀπὸ τὴν πίστι καὶ θὰ εἶναι ἄνθρωποι αἱρετικοὶ ἀνήθικοι καὶ διεστραμμένοι μὲ συνειδήσεις ἀναίσθητες καὶ μὲ διδασκαλίες δαιμονίων, καὶ αὐτοὶ παρεκτὸς τῶν ἄλλων θὰ κωλύωσι καὶ τὸ γαμεῖν, δηλαδὴ θ᾿ ἀπαγορεύουν τὸ γάμο (Α΄ Τι 4,1-3), ἐννοεῖται βέβαια σὲ ὡρισμένους ἀνθρώπους. οἱ δυτικοὶ τὸ 306 στὴ σύνοδο τῆς ᾿Ελβίρας (καν. 33) θέσπισαν ὅτι ὁ γάμος ἀπαγορεύεται σὲ ὅλους γενικὰ τοὺς κληρικοὺς κι ὅτι ὅποιος βρεθῇ ἔγγαμος, πρέπει νὰ καθαιρῆται. μετὰ 19 χρόνια, τὸ 325, αὐτὸ προσπάθησαν νὰ τὸ περάσουν καὶ στὴν Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδο, ὅταν ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ ἐπισκόπου ῾Ρώμης ῞Οσιος Κορδούης (= Κόρδοβας), ἕνας ποὺ λίγο ἀργότερα σὲ ἄλλη σύνοδο ὑπέγραψε καὶ ἀρειανικὴ ὁμολογία, ἔπεισε τοὺς 318 πατέρες τῆς συνόδου ν᾿ ἀπαγορεύσουν τὸ γάμο στοὺς ἐπισκόπους. τοὺς πατέρες τῆς συνόδου, ποὺ ἐνθουσιάστηκαν γι᾿ αὐτὸ καὶ ἤθελαν νὰ τὸ θεσπίσουν ἀμέσως παμψηφεί, τοὺς ἐπέπληξε ὁ γηραιὸς καὶ πρὸ ἐτῶν μαρτυρήσας καὶ παρθένος ἄγαμος καὶ ἅγιος καὶ σεβάσμιος ἐπίσκοπος ῎Ανω Θηβαΐδος Παφνούτιος, καὶ τοὺς εἶπε· «Ξέρετε πόσο μεγάλη ἁμαρτία εἶναι νὰ θεσπίσετε αὐτὸ τὸ πρᾶγμα, καὶ πόσα κακὰ θὰ φέρῃ στὴν ἐκκλησία;» οἱ πατέρες τῆς συνόδου τότε ντράπηκαν γιὰ τὴν ἀνοησία τους ἐκείνη καὶ πείσθηκαν στὸν ἅγιο ἐκεῖνον ἄντρα καὶ στὸν ἀπόστολο Παῦλο, καὶ θέσπισαν μεταξὺ τῶν ἄλλων ἀποστολικῶν κανόνων, οἱ ὁποῖοι κατὰ τὴ δική μου γνώμη εἶναι οἱ κανόνες τῆς Α΄ οἰκουμενικῆς συνόδου, καὶ τὸν ε΄ κανόνα ποὺ λέει· «Κανεὶς ἐπίσκοπος ἢ πρεσβύτερος ἢ διάκονος νὰ μὴν ἀπομακρύνῃ ἀπὸ τὴ συζυγία τὴ γυναῖκα του, γιὰ νὰ παραστήσῃ τὸν ἅγιο. κι ἂν τὴν ἀπομακρύνῃ, νὰ καθαιρῆται ἀπὸ κληρικός· κι ἂν ἐπιμένῃ στὴν ἀπομάκρυνσί της, ν᾿ ἀφορίζεται καὶ ἀπὸ Χριστιανός». καὶ μετὰ τὸ ἅγιο καὶ βιβλικῶς κατωχυρωμένο αὐτὸ θέσπισμα τῆς οἰκουμενικῆς συνόδου, 15 χρόνια μετά, ὁ ἐπίσκοπος ῾Ρώμης, κινούμενος ὡς ἀντιρρησίας πλέον, διέταξε νὰ συγκροτηθοῦν στὴ Δύσι διάφορες τοπικὲς σύνοδοι καὶ ν᾿ ἀποφασίσουν τὴν ἀπαγόρευσι τοῦ γάμου ὅλων γενικῶς τῶν κληρικῶν, πρᾶγμα ποὺ ὡλοκληρώθηκε μέχρι καὶ τὴ σύνοδο τῆς Καρθαγένης (κανόνες 4 καὶ 33). κατὰ τὰ 170 χρόνια 690-859, ποὺ ἡ ἀνατολικὴ ἐκκλησία βρισκόταν κάτω ἀπὸ τὴν ἀσφυκτικὴ ἐπιρροὴ τοῦ πάπα ῾Ρώμης, ὁ πάπας ῾Ρώμης ἐπέβαλε, κατὰ τὸ 692, τὴν ἀδιάντροπη σὲ ἀντιποίησι κύρους καὶ σὲ πλαστογραφία σύνοδο τῶν ἀνακτόρων τῆς Κωνσταντινουπόλεως (στὴν ὁλόχρυση καὶ πολυτελέστατη αἴθουσα τελετῶν «Τροῦλλος»), τὴ λεγομένη «Πενθέκτη», τὴ μόνη «οἰκουμενικὴ» δῆθεν σύνοδο ποὺ δὲν συνεκλήθη γιὰ ζήτημα δογματικό, κατὰ τὴν ὁποία οἱ παριστάμενοι δυὸ ἐκπρόσωποι τοῦ πάπα ῾Ρώμης Σεργίου Α΄ ἐπέβαλαν ἕνα πρωτοφανὲς «Σύνταγμα» καὶ «Καταστατικὸ χάρτη διοικήσεως τῆς ἐκκλησίας» καὶ «Τρίτη Διαθήκη», ποὺ κύριο θέσπισμά του εἶναι ἡ ἐκ μέρους τῶν ἀνατολικῶν συνοδικὴ ἀναγνώρισι τῶν κανόνων τῆς ἀντιγαμικῆς καὶ βλάσφημης συνόδου τῆς Καρθαγένης καὶ ἡ ἀπαγόρευσι τοῦ γάμου τῶν ἐπισκόπων (κανόνες 12 καὶ 13). ἀπὸ τότε χρονολογεῖται ἡ ὑποχρεωτικὴ ἀγαμία τῶν ἐπισκόπων καὶ τῆς ἀνατολικῆς ἐκκλησίας, ποὺ σήμερα εἶναι ἡ μόνη καὶ μία ἐκκλησία. τότε οἱ πλεῖστοι ἐπίσκοποι, ποὺ ἦταν ἔγγαμοι, ἐξαναγκάστηκαν νὰ χωρίσουν τὶς γυναῖκες των καὶ νὰ διώξουν ἀνηλεῶς καὶ ἀπανθρώπως τὰ παιδιά τους, οἱ δὲ γυναῖκες των, στὶς ὁποῖες ἀπαγορεύτηκε κρατικῶς καὶ ἀστυνομικῶς νὰ ξαναπαντρευτοῦν, ἐξαναγκάστηκαν νὰ γίνουν καλόγριες σὲ μοναστήρια ποὺ νὰ μὴν ὑπάγωνται στὴ μητρόπολι τοῦ συζύγου τους, μὴ τυχὸν καὶ ὁ «πονηρὸς» σύζυγος ἐπισκεφτῇ τὴ γυναῖκα του. κατὰ τὸ 859 οἱ παπικοὶ ἀποπειράθηκαν σὲ δεύτερη δόσι νὰ ἐπεκτείνουν τὴν ἀγαμία καὶ σ᾿ ὅλους γενικὰ τοὺς κληρικοὺς τῆς ἐκκλησίας μας, ἐπὶ πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως ᾿Ιγνατίου τοῦ εὐνούχου, ποὺ ἦταν τυφλὸ ὄργανό τους, ἀλλὰ τοὺς ἀνέκοψε τὴ φόρα ὁ Φώτιος Κωνσταντινουπόλεως· καὶ γι᾿ αὐτὸν κυρίως τὸ λόγο, ἐπειδὴ ἀκριβῶς ἐμποδίστηκαν νὰ ἐπιβάλουν τὴν ἀγαμία σ᾿ ὅλους τοὺς κληρικοὺς τῆς ἐκκλησίας, ἔκαναν τὸ πρῶτο σχίσμα τους, τὸ 860, τὸ ὁποῖο οὐσιαστικὰ δὲν θεραπεύτηκε ποτέ, ἐπανεμφανίστηκε δὲ καθ᾿ ὑποτροπὴν τὸ 1054 καὶ ἔγινε ὁριστικό. ἡ κατάρα τῆς ὑποχρεωτικῆς ἀγαμίας τῶν «κληρικῶν» στὸν παπισμό, ποὺ εἶναι μόνο στρατιωτικὴ καὶ πορνόβιος «ἀγαμία» ἀξιωματικῶν λεγεῶνος μισθοφόρων, καὶ δὲν ἔχει καμμία σχέσι μὲ τὴν παρθενία καὶ τὴ χριστιανικὴ ἁγνότητα καὶ σωφροσύνη, μετέβαλε ἀμέσως τὸ χαλιφᾶτο τοῦ Βατικανοῦ σ᾿ ἕνα πρωτοφανὲς κιναιδαριό, τὸ βρομερώτερο τῆς ὑφηλίου.
Καὶ τώρα ἔχω ἐν πρώτοις νὰ πῶ αὐτὸ ποὺ εἶναι καὶ θέσμιο αἰώνιο τῆς ἐκκλησίας. ὅταν ἕνα πρᾶγμα εἶναι ἤδη θεσπισμένο ἀπὸ σύνοδο καὶ μάλιστα οἰκουμενική, σὲ περίπτωσι ποὺ καταπατήθηκε, προκειμένου νὰ σταματήσῃ ἡ καταπάτησι, δὲν χρειάζεται νὰ ξαναθεσπιστῇ σὲ ἄλλη οἰκουμενικὴ σύνοδο καὶ οὔτε πρέπει. διότι ὁποιαδήποτε δεύτερη θέσπισι ἀποτελεῖ ἀθέτησι καὶ προσβολὴ τῆς πρώτης, ὅπως ἀκριβῶς ὁ ἀναβαπτισμὸς ἀποτελεῖ βλασφημία τοῦ βαπτίσματος. χρειάζεται μόνο νὰ σταματήσῃ ἡ καταπάτησι καὶ νὰ ἐπανέλθῃ ἡ ἐκκλησία στὴν πειθαρχία πρὸς τὴ θεσπίσασα σύνοδο. καὶ μόνο γιὰ λόγους συγχρονισμοῦ καὶ ἀποφυγῆς κάθε ἀσυνεννοησίας ἐνδείκνυται νὰ γίνουν μικρὲς τοπικὲς σύνοδοι, ποὺ δὲν θὰ θεσπίζουν βέβαια τίποτε, ἀλλὰ μόνο θὰ κηρύσσουν συλλογικὴ μετάνοια, σταμάτημα τῆς παραβάσεως, κι ἐπαναφορὰ τῆς πειθαρχίας στὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ στὴν Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδο. καὶ ἐξηγοῦμαι.
῾Η ἐκκλησία ὀφείλει νὰ ἐπαναφέρῃ μὲ μικρὲς τοπικὲς συνόδους τὴν πειθαρχία στὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ στὴν Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδο· νὰ ἐπαναφέρῃ δηλαδὴ τὸ γάμο τῶν ἐπισκόπων.
᾿Επειδὴ ἡ ἐκκλησία, παρασυρμένη τὸ 692 ἀπὸ τοὺς παπικούς, ἀνοσιούργησε εἰς βάρος τῶν ἐγγάμων ἐπισκόπων της, ὀφείλει σήμερα, ἐνεργώντας ἅπαξ μόνο κατ᾿ οἰκονομίαν, καὶ δίνοντας προθεσμία ἑνὸς ἔτους, ν᾿ ἀναγνωρίσῃ τυχόντα φυσικὸ γάμο κάποιων ἐπισκόπων της, ποὺ ἐνδεχομένως τὸν συνῆψαν ἢ τὸν εἶχαν ἤδη συνημμένο καὶ κρυμμένο πρὶν ἀπὸ τὴ χειροτονία τους, καὶ νὰ τοῦ δώσῃ τὴν εὐλογία τοῦ χριστιανικοῦ κι ἐκκλησιαστικοῦ γάμου. ἐὰν δηλαδὴ βρεθοῦν λ.χ. τρεῖς ἐπίσκοποι, ποὺ ὁ ἕνας συνδεόταν γαμικῶς μὲ κάποια γυναῖκα ἤδη πρὶν ἀπὸ τὴ χειροτονία του, ὁ ἄλλος συνδέθηκε μαζί της ἔτσι μετὰ τὴ χειροτονία του ὑποκύπτοντας στὴν ἀνάγκη τῆς καταπιεσθείσης φύσεως, κι ὁ τρίτος ἔχει μαζί της καὶ κρυφὰ παιδιὰ μὴ ἀναγνωρισμένα, ν᾿ ἀναγνωριστῇ ὁ γάμος των ἐκκλησιαστικῶς καὶ νὰ πάρουν τὴν εὐχὴ τῆς ἐκκλησίας ἀπὸ δύο ἄλλους ἐπισκόπους καὶ ἐνώπιον δύο ἢ τριῶν ἄλλων μαρτύρων, χωρὶς νὰ ἐκπέσουν ἀπὸ τὸ ἀξίωμά τους, ἀλλὰ μὲ τὸν ὅρο νὰ συνεχίσουν ν᾿ ἀσκοῦν τὸ λειτούργημά τους κατὰ πάντα ὅπως πρῶτα. ν᾿ ἀποφασιστῇ πρῶτα αὐτὸ στὴν τοπικὴ σύνοδο, ποὺ θὰ ἐπαναφέρῃ τὴ σχετικὴ τοπικὴ ἐκκλησία στὴν πειθαρχία πρὸς τὴ Βίβλο καὶ τὴν Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδο, κι ἔπειτα νὰ φανερώσουν οἱ ἐπίσκοποι τὸν κρυφὸ φυσικὸ γάμο τους, γιὰ νὰ εὐλογηθοῦν. καὶ νὰ εὐλογηθοῦν, ὅσοι κι ἂν εἶναι οἱ ἐπίσκοποι αὐτοί. καὶ κανεὶς νὰ μὴν τοὺς κατακρίνῃ ἢ ὑποτιμήσῃ. κι ὅποιος τολμήσῃ νὰ τοὺς ἐπικρίνῃ ἢ ἀποδοκιμάσῃ ἢ εἰρωνευτῇ, ὅποιος κι ἂν εἶναι αὐτός, ν᾿ ἀφοριστῇ ἀμέσως ὡς ἀμετανόητος καταπατητὴς τῆς Βίβλου καὶ τῆς Α΄ οἰκουμενικῆς συνόδου καὶ μέγιστος κι ἐπικινδυνότατος ἐχθρὸς τῆς ἐκκλησίας. διότι ἐνδέχεται κάποιοι φανατικοὶ ψευτοάγιοι καὶ ἀλαζονικοὶ ταλιμπὰν ἢ κάποιοι κυνικοὶ δημοσιογράφοι νὰ ἐκτραποῦν σὲ πικρόχολη ἐπίκρισι ἢ σὲ κυνικὴ καζούρα. τότε ἀκριβῶς ἡ ἐκκλησία νὰ δείξῃ ἐπάνω τους ὅλη τὴν τιμωρητική της δύναμι καὶ αὐστηρότητα καὶ νὰ τοὺς πατάξῃ μὲ τὴν ἐσχάτη τῶν ποινῶν, τὸν ἀφορισμό, χωρὶς κανέναν οἶκτο ἢ δισταγμό. νὰ προηγηθῇ ὅμως ἐνημέρωσι μὲ ἐγκύκλιο, ποὺ θὰ διαβαστῇ ἐπ᾿ ἐκκλησίας μετὰ τὴν ἀπόφασι τῆς τοπικῆς συνόδου. ἡ ἐγκύκλιος νὰ εἶναι ἡ ἴδια ἡ ἀπόφασι τῆς συνόδου τεκμηριωμένη καὶ κατωχυρωμένη βιβλικῶς, κανονικῶς, καὶ ἱστορικῶς.
῾Η προθεσμία τοῦ ἑνὸς ἔτους εἶναι καὶ ἀπαραίτητη καὶ ἀρκετή, γιὰ τὴ διευθέτησι ὁποιασδήποτε ἐκκρεμότητος μεταξὺ τοῦ ἐπισκόπου καὶ τῆς γυναικὸς μὲ τὴν ὁποία τὸν συνδέει φυσικὸς γάμος. ἡ ἴδια ἀπόφασι νὰ ἐπεκτείνεται καὶ νὰ ἰσχύσῃ καὶ γιὰ ὁποιονδήποτε ἄγαμο κληρικό, πρεσβύτερο ἢ διάκονο, ποὺ ἔχει κρυφὸ κάποιο φυσικὸ γάμο του. τὸ δὲ ἂν μιὰ γυναίκα εἶναι ἢ δὲν εἶναι φυσικὴ γυναίκα τοῦ ἐν λόγῳ ἐπισκόπου ἢ ἄλλου ἀγάμου κληρικοῦ, θὰ τὸ κρίνουν μόνο οἱ δυό τους, ὁ ἴδιος καὶ ἡ γυναίκα, ἐφ᾿ ὅσον βέβαια ἔχει κι ἐκείνη ἐλευθερογαμία, ὅπως τὴν ἐννοεῖ καὶ τὴν πιστοποιεῖ ἡ ἐκκλησία, ἐφ᾿ ὅσον δηλαδὴ δὲν ἔχει κανένα ἀπὸ τὰ γνωστὰ καὶ ἰσχύοντα στὴν ἐκκλησία κωλύματα τοῦ συνήθους γάμου.
Ἐπίσης, μόνο ἂν τὸ ζητήσῃ ὁ ἐν λόγῳ ἐπίσκοπος ἢ κληρικός, νὰ ἰσχύσῃ ἅπαξ τὸ μεταθετὸ τῶν ἐγγάμων. ἂν ὅμως ὁ ἴδιος νομίζῃ ὅτι μπορεῖ νὰ κρατήσῃ τὸ ἡγετικὸ κῦρος του καὶ μετὰ τὸ φανέρωμα καὶ τὴν ἐπισημοποίησι τοῦ γάμου του στὴν ἴδια ἐπισκοπὴ ἢ θέσι, μπορεῖ νὰ παραμείνῃ στὴν ἴδια.
Εἶναι αὐτονόητο ὅτι ταυτόχρονα πρέπει νὰ ἐπαναφέρῃ ἡ τοπικὴ σύνοδος τὴν πειθαρχία στὸ ἤδη ὑπάρχον καὶ ἐξυπακουόμενο θέσπισμα τῆς Α΄ οἰκουμενικῆς συνόδου, ὅτι ὑποψήφιοι ἐπίσκοποι εἶναι καὶ οἱ ἔγγαμοι πρεσβύτεροι ἢ διάκονοι, μὲ τοὺς ὅρους πρῶτον νὰ ἐκλέγωνται ἐπίσκοποι ἐπὶ ἴσοις ὅροις καὶ μὲ τὴν ἴδια προοπτικὴ μὲ τοὺς ἀγάμους κληρικούς, καὶ δεύτερον νὰ ἐκλέγωνται ἀπὸ τὸ πεντηκοστὸ ἔτος τῆς ἡλικίας των καὶ πέρα, ἐνῷ οἱ ἄγαμοι ἀπὸ τὸ τεσσαρακοστό. ἐννοεῖται ὅτι αὐτὸ θὰ γίνεται γιὰ λόγους πρακτικοὺς καὶ ὄχι γιὰ λόγους προτιμήσεως τῶν ἀγάμων.
Φυσικὰ νὰ ἰσχύῃ πάντοτε τὸ μιᾶς γυναικὸς ἄνδρες τοῦ Παύλου (Ττ 1,6· Α΄ Τι 3,2) τόσο γιὰ τοὺς ἐπισκόπους ὅσο καὶ γιὰ τοὺς ἄλλους κληρικούς. εἶναι ἐπίσης αὐτονόητο ὅτι θ᾿ ἀναγνωριστοῦν ὡς νόμιμα τέκνα καὶ ὅσα κρυφὰ τέκνα θὰ συμβῇ νὰ ὑπάρξουν ἢ νὰ δηλωθοῦν.
Θὰ ἔλεγα δὲ ὅτι καὶ ἂν ἕνας ἐπίσκοπος ἢ ἄγαμος κληρικὸς δὲν ἔχῃ κανένα φυσικὸ γάμο ὡλοκληρωμένο, ἀλλ᾿ ἔχῃ μόνο συναισθηματικὸ δεσμό, δηλαδὴ ἔρωτα, μὲ κάποια γυναῖκα, καὶ ἐκεῖνος κατὰ τὸ ἔτος ἐκεῖνο νὰ μπορέσῃ νὰ παντρευτῇ τὴ γυναῖκα ἐκείνη, χωρὶς νὰ ἐκπέσῃ ἀπὸ τὸ κεκτημένο ἀξίωμά του. καὶ ἡ οἰκονομία αὐτὴ θὰ γίνῃ μόνο ἅπαξ καὶ ἐπὶ ἕνα ἔτος, τὸ ἴδιο ἔτος γιὰ ὅλους.
Καὶ ἂν ἕνας ἐπίσκοπος ἢ ἄλλος ἄγαμος κληρικός, λόγῳ τοῦ ἀγχώδους τῶν κρυφῶν φυσικῶν γάμων καὶ τῆς εὐπαθείας των ἔναντι ὁποιουδήποτε ἐκβιαστοῦ, συνέβη νὰ ἔχῃ στὴ ζωή του περισσότερες ἀπὸ μία γυναῖκες, καὶ αὐτὸς κατὰ τὸ ἔτος ἐκεῖνο τῆς ἅπαξ γινομένης οἰκονομίας νὰ ἔχῃ τὴν εὐχέρεια νὰ παντρευτῇ μὲ τὴ μία ποὺ θὰ προτιμήσῃ ἢ ποὺ ἔχει τελευταίως, χωρὶς νὰ ἐκπέσῃ ἀπὸ τὸ ἀξίωμά του. σὲ περίπτωσι δὲ ποὺ ὑπάρξουν καὶ τέκνα ἀπὸ γυναῖκες περισσότερες τῆς μιᾶς, ν᾿ ἀναγνωριστοῦν μὲν καὶ νὰ προστατευτοῦν ὅλα τὰ τέκνα του, ἀλλ᾿ αὐτὸς νὰ περιοριστῇ βέβαια στὴ μία γυναῖκα ποὺ θὰ παντρευτῇ ἐπισήμως. αὐτὸ ἄλλωστε ἡ ἐκκλησία τὸ ἔχει ἤδη ὡς εὐκταῖον καὶ γιὰ κάθε λαϊκὸ ποὺ παρεξέκλινε. στοὺς ἐπισκόπους ὑπάρχει καὶ τὸ ἐλαφρυντικὸ τῆς παρεκκλίσεως κάτω ἀπὸ συνθῆκες ἰδιαζόντως καταπιεστικὲς κι ἐκβιαστικές.
Διοικητικῶς ὁ βαθμός, στὸν ὁποῖο θὰ παραμείνῃ ὁ οὕτω πως οἰκονομηθεὶς ἐπίσκοπος ἢ κληρικός, μπορεῖ νὰ εἶναι ὁποιοσδήποτε, ἀπὸ διάκονο μέχρι καὶ οἰκουμενικὸ πατριάρχη. διοικητικῶς ἐπίσης τὴν ἀπόφασι αὐτὴ τῆς ἐπαναφορᾶς τῆς ἐκκλησίας στὴν πειθαρχία στὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ στὴν Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδο μπορεῖ νὰ τὴν πάρῃ ὁποτεδήποτε καὶ μόνη της καὶ μία μόνο μικρὴ τοπικὴ ἐκκλησία ὅπως ἡ ἐκκλησία τῆς Κρήτης ἢ τῆς Κύπρου. διότι ἡ ἀπόφασι δὲν θὰ εἶναι κανένα νέο θέσπισμα, ἀλλὰ δήλωσι μετανοίας καὶ ἐπαναφορὰ στὴν πειθαρχία πρὸς τὸν προϋπάρχοντα θεσμὸ τῆς Βίβλου καὶ τῆς Α΄ οἰκουμενικῆς συνόδου.
Μετὰ τὴν ἅπαξ καὶ ἐπὶ ἕνα ἔτος ἐφαρμογὴ τῆς ἐν λόγῳ οἰκονομίας, τὴν ὁποία ἡ ἐκκλησία ὀφείλει, διότι κάποτε ἀδίκησε τοὺς ἐγγάμους ἐπισκόπους, νὰ μὴν ξαναϊσχύσῃ αὐτὸ ποτὲ εἰς τὸ παντελὲς γιὰ τὴν ἴδια τοπικὴ ἐκκλησία. οὔτε ἂν ἄλλη τοπικὴ ἐκκλησία ἀποφασίσῃ τὴν τέτοια μετάνοιά της κι ἐπάνοδό της στὴν πειθαρχία μετὰ δύο ἢ τρία χρόνια, νὰ βρεθῇ κληρικὸς ποὺ θὰ πάῃ ἀπὸ τὴ μιὰ ἐκκλησία, τὴν προαποφασίσασα, στὴν ἄλλη, τὴν ἀκολουθήσασα, γιὰ νὰ ἐκμεταλλευτῇ μιὰ «δεύτερη εὐκαιρία», καὶ νὰ γίνῃ ἀνεκτός· αὐτὸς νὰ καθαιρεθῇ.
Καὶ στὸ ἑξῆς οἱ ἐπίσκοποι νὰ εἶναι ἔγγαμοι καὶ ἄγαμοι ἀδιακρίτως καὶ νὰ λαμβάνωνται ἐπίσης ἀδιακρίτως ἐξ ἀγάμων καὶ ἐγγάμων. καὶ νὰ συνεχιστῇ γιὰ πάντα ν᾿ ἀπαγορεύεται κάθε γάμος μετὰ τὴν ὁποιαδήποτε χειροτονία.
῞Οταν λέω γι᾿ αὐτὸ τὸ γάμο, ἐννοῶ ὅτι τὸ πνεῦμα τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶναι ὅτι, ἂν κανεὶς κληρικὸς ἐπιθυμήσῃ γάμο, ἢ δεύτερο γάμο χήρου, μετὰ τὴ χειροτονία, ὁ γάμος αὐτὸς δὲν ἀπαγορεύεται ἀπολύτως, ἀλλὰ ὁ συνάπτων αὐτὸ τὸ γάμο παύεται μόνον ἀπὸ κληρικός, ἐνῷ δὲν ἀφορίζεται ἀπὸ ἁπλὸς Χριστιανός, οὔτε ὁ γάμος του ὁ δεύτερος παραμένει ἀνευλόγητος ἀπὸ τὴν ἐκκλησία. κληρικὸς ὅμως δὲν μπορεῖ νὰ μείνῃ. ἁπλῶς ἡ ἐκκλησία θὰ κάνῃ τὸ γάμο του δεκτό. καὶ ἂν ἐκεῖνος παραμένῃ ὄντως Χριστιανὸς τοὐλάχιστο, θὰ φροντίσῃ νὰ μετοικήσῃ, ἂν μπορῇ, σὲ μέρος ὅπου δὲν ἦταν κληρικός.
᾿Ασφαλῶς δὲν μοῦ διαφεύγει τὸ ὅτι, ἂν γιὰ μιὰ τελείως ἄσχετη μὲ τὴν πίστι καὶ τὴν ὄντως χριστιανικὴ λατρεία ἀλλαγὴ ἡμερολογίου ἔγινε ἕνα σχίσμα, τὸ ὁποῖο χρονίσαν ἀπέληξε σὲ αἵρεσι, καὶ τώρα ἐπίσης – ἂν καὶ στὴν ἐποχή μας θὰ εἶναι πολὺ λιγώτερο – θὰ ὑπάρξουν κάποιοι παλαβοὶ πουριτανοὶ καὶ ταλιμπὰν καὶ ῥασκόνλικοι, ποὺ θ᾿ ἀποσχιστοῦν ἀπὸ τὴν ἐκκλησία, ὅταν αὐτὴ πάρῃ τὴν ἀπόφασι νὰ σταματήσῃ τὴν καταπάτησι τῶν ἱερῶν θεσμῶν καὶ νὰ πειθαρχήσῃ πάλι στὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ στὴν Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδο. γιὰ τὸ πρᾶγμα αὐτὸ ἔχω νὰ πῶ δύο· πρῶτον ὅτι τὴ φορὰ αὐτὴ δὲν θὰ κάνουν νέο σχίσμα, ἀλλὰ μόνο θὰ προσχωρήσουν μερικοὶ σὲ κάποια ἀπὸ τὰ ἤδη ὑπάρχοντα ἐννέα σχίσματα - αἱρέσεις τοῦ «Παλαιοῦ ἡμερολογίου» σὰν σὲ καταφύγιο ὀρθοδοξίας καὶ ἁγνότητος, ἕνα «καταφύγιο» ποὺ τὴν «ὀρθοδοξία» του καὶ τὴν «ἠθική» του τὴν ἔχουμε πλέον στὶς μέρες μας καλῶς διεγνωσμένη· καὶ δεύτερον ὅτι συμφέρει κατὰ καιροὺς ἡ ἐκκλησία τοῦ Κυρίου νὰ κάνῃ τέτοιους ἑλιγμοὺς ἀποκαταστάσεως τῆς ὀρθοδοξίας της καὶ τῆς πνευματικότητός της, ὥστε νὰ πέφτουν ἀπὸ τὸ ἁμάξωμά της ἤ, ἂν θέλετε, ἀπὸ τὸ σκάφος της κάποιοι σάπιοι καὶ παλαβοὶ καὶ θρησκόληπτοι ταλιμπὰν καὶ ῥασκόνλικοι, ποὺ μόνο Χριστιανοὶ δὲν εἶναι, ποὺ παριστάνουν τὸν ταπεινὸ καὶ ἁγνὸ κι ἁπλοϊκὸ καὶ εὐλαβέστατο, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα ἔχουν ἀπροσμέτρητη τὴ λύσσα τῆς ἑωσφορικῆς ὑπερηφανείας των καὶ τὴ βρομιὰ τῆς ἠθικῆς σαπίλας των καὶ τὴν παραφροσύνη τῶν παθῶν τους καὶ τὴν ἀνευλάβειά τους, ὥστε ἡ ἐκκλησία ν᾿ ἀποφορτίζεται καὶ νὰ καθαρίζεται ἀπὸ τέτοιες σκουριές. «῾Ο ἀδίκως σκανδαλιζόμενος σκανδαλιζέσθω», ὅπως ἔλεγε κι ὁ ἱερὸς ᾿Ιωάννης ὁ Χρυσόστομος, γιὰ ν᾿ ἀπαλλάσσεται ἡ ἐκκλησία ἀπὸ τοὺς παλαβοὺς δαιμονισμένους.
᾿Αλλὰ καὶ ἐκκλησίες τοπικὲς ὁλόκληρες ἂν διαφωνήσουν μὲ τὴ μία ἐκείνη τοπικὴ ἐκκλησία ποὺ θ᾿ ἀποφασίσῃ νὰ ξαναπειθαρχήσῃ στὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο, τὸ ἐκφραζόμενο διὰ τοῦ Παύλου μέσα στὴ Βίβλο, καὶ στὴν Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδο, ἡ ἐκκλησία ἐκείνη νὰ μὴ φοβηθῇ τίποτε, διότι θὰ ἔχῃ μαζί της τὸν Κύριο αὐτή, τὸν Κύριο στὸν ὁποῖο ἐπὶ τέλους θὰ ὑποταχτῇ πλήρως, τηροῦσα πάντα ὅσα ἐκεῖνος ἐνετείλατο ἡμῖν (Μθ 28,20), καὶ δὲν ἔχει νὰ φοβηθῇ κανέναν. ἀλίμονο στοὺς ἄλλους, ἀκόμη κι ἂν εἶναι ἑκατονταπλάσιοι. καὶ οἱ παπικοὶ σήμερα εἶναι τετραπλάσιοι ἀπὸ μᾶς. μὴ λησμονεῖτε ποτὲ ὅτι καὶ ὁ Σαούλ, μετὰ ἀπὸ τότε ποὺ ἔσφαξε τὸν ἀρχιερέα καὶ τοὺς 305 ἱερεῖς (Α΄ Βα 22,11-20), ἔξωσε καὶ τὸ Δαυῒδ ἔξω ἀπὸ τὸν ᾿Ισραήλ, ὅπου «ἦταν ὁ Κύριος», καὶ τὸν ἐξανάγκασε νὰ καταφύγῃ ὡς μισθοφόρος ἀλλοδαπὸς στὴ χώρα τῶν Φιλισταίων, ὅπου «δὲν ἦταν ὁ Κύριος», νὰ πάῃ νὰ «δουλεύῃ θεοῖς ἑτέροις» (Α΄ Βα 26,18-19), «νὰ πάῃ σὲ ψευτοθεοὺς δαιμόνια» δηλαδή, ἀλλ᾿ ἀμέσως ἔπειτα, ἀντὶ νὰ γίνῃ ἐκεῖνο ποὺ ἤθελε ὁ Σαούλ, ἔγινε κάτι ἄλλο· ὁ Κύριος ἐγκατέλειψε καὶ τὸ Σαοὺλ καὶ ὅλο τὸν ᾿Ισραὴλ καὶ πῆγε μαζὶ μὲ τὸ Δαυῒδ καὶ τοὺς ἑξακοσίους του ἔξω ἀπὸ τὸν ᾿Ισραὴλ στὴ χώρα τῶν Φιλισταίων. διότι ἐκεῖ, ὅσες φορὲς ὁ Δαυῒδ ῥωτοῦσε τὸν Κύριο διὰ μέσου τοῦ ἐφούδ, ὁ Κύριος τοῦ ἀπαντοῦσε (Α΄ Βα 30,7-8)· ὅταν ὅμως τὶς ἴδιες μέρες μέσα στὴ χώρα τοῦ ᾿Ισραὴλ τὴν «ἁγία» ὁ Σαοὺλ ῥώτησε τὸν Κύριο, ὁ Κύριος δὲν τοῦ ἀπάντησε, σὰ νὰ ἦταν ἀπών, καὶ ὁ Σαοὺλ ἐξαναγκάστηκε νὰ δείξῃ τὶς προθέσεις του καὶ τὴν ποιότητά του καταφεύγοντας γιὰ ἐρώτησι στὴν εἰδωλολάτρισσα ἐγγαστρίμυθο (= μέντιουμ) (Α΄ Βα 28,6-25)· καὶ τὴν ἄλλη μέρα ὁ Κύριος παρέδωσε καὶ τὸ Σαοὺλ στὸ θάνατο τῆς αὐτοκτονίας καὶ τὸν ᾿Ισραὴλ ὁλόκληρο στὴν κατοχὴ τῶν Φιλισταίων (Α΄ Βα 31,1-10). γιατὶ ὁ Κύριος δὲν εἶναι καμμιὰ ἀρκούδα τοῦ γύφτου, γιὰ νὰ τὸν κρατάῃ ὁ κάθε γύφτος ἀπὸ τὴ μύτη του μὲ τὴν ἁλυσίδα τὴν περασμένη στὸ ῥουθούνι του, καὶ νὰ τὸν ἔχῃ μὲ τὸ στανιὸ δικό του καὶ κτῆμα του ἀναπαλλοτρίωτο· ὁ Κύριος δὲν εἶναι κανενὸς κεκτημένο ἀγαθὸ στὸ κοφίνι. μὴ φοβηθῆτε λοιπὸν κανέναν, ὅσοι θελήσετε νὰ ἐπανέλθετε στὴν πειθαρχία στὴν Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδο καὶ στὸ λόγο τοῦ Κυρίου τὸν διὰ τοῦ Παύλου γιὰ τὸ γάμο τῶν ἐπισκόπων· ὁ Κύριος θὰ εἶναι μαζί σας, διότι ἐσεῖς θὰ εἶστε ἐκεῖνοι ποὺ πειθαρχεῖτε στὸν Κύριο. ἀλίμονο στοὺς ἄλλους.
῍Αν ἐφαρμοστοῦν τὰ παραπάνω, ποὺ φυσικὰ δὲν εἶναι γνώμη μου ἀλλὰ προϋπάρχουσα ἐντολὴ τῆς Α΄ οἰκουμενικῆς συνόδου καὶ μάλιστα καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος μέσα στὴν Καινὴ Διαθήκη – πρότασί μου δὲ εἶναι μόνο ἡ οἰκονομία ποὺ θὰ γίνῃ ἅπαξ ἐπὶ ἕνα ἔτος μόνο – , θὰ λυθοῦν πάρα πολλὰ καὶ μεγάλα προβλήματα τῆς ἐκκλησίας, τὰ ὁποῖα δὲν πρόκειται νὰ λυθοῦν μὲ κανέναν ἄλλον τρόπο. θεωρητικῶς βέβαια εἶναι δυνατὸν νὰ ἰσχύσῃ ἡ χειροτονία νέων μόνο ἐγγάμων κληρικῶν στὸ βαθμὸ τοῦ ἐπισκόπου, οἱ δὲ παλιοὶ νὰ παραμείνουν ὅλοι ἄγαμοι ὅπως ἔχουν, ἀλλὰ πρακτικῶς αὐτὸ εἶναι ἀπίθανο νὰ γίνῃ, ἂν δὲν γίνῃ ἡ ἅπαξ γενησομένη οἰκονομία, τὴν ὁποία ἄλλωστε ἡ ἐκκλησία καὶ ὀφείλει στοὺς ἐπισκόπους.
Καὶ στὸ ἑξῆς ὅποιος ἀποπειραθῇ νὰ προτείνῃ γενικὴ ἀγαμία κληρικῶν ἢ κάποιου βαθμοῦ κληρικῶν, νὰ καθαιρῆται καὶ ν᾿ ἀφορίζεται πάραυτα καὶ χωρὶς κανέναν οἶκτο, διότι αὐτὸς εἶναι ἀμετανόητο ὄργανο τοῦ διαβόλου καὶ ἀδιόρθωτος ἐχθρὸς τῆς ἐκκλησίας, ἐπικινδυνότερος ἀπὸ κάθε αἱρετικὸ κι ἀπ᾿ ὁποιονδήποτε ἄλλον.
Πιστεύω δὲ ὅτι ἡ οἰκονομία, ποὺ προτείνω, θὰ ὠφελήσῃ καὶ τὴν ἐκκλησία ὡς σῶμα, καὶ τοὺς πιστοὺς Χριστιανοὺς ἕναν ἕνα προσωπικά, καὶ τοὺς οἰκονομηθησομένους ἐπισκόπους καὶ λοιποὺς κληρικούς, καὶ τὶς γυναῖκες των, καὶ τὰ φυσικὰ τέκνα τους καὶ τὰ πνευματικά, καὶ τοὺς οἰκειοθελῶς ἀγάμους, στὸ ζήτημα τῆς σωτηρίας ὅλων αὐτῶν. καὶ ἡ οἰκονομία μπορεῖ νὰ γίνῃ, διότι τὸ πρᾶγμα αὐτὸ δὲν εἶναι δόγμα – στὰ δόγματα οἰκονομία δὲν εἶναι δυνατὸν οὔτε νὰ ἐννοηθῇ – , καὶ διότι θὰ γίνῃ μόνο ἅπαξ – ὁποιαδήποτε οἰκονομία γίνεται μόνο ἅπαξ – , καὶ διότι μόνο καλὸ θὰ φέρῃ καὶ μόνο στὴ σωτηρία ὅλων καὶ στὴν καλὴ περαιτέρω ὑπόληψι τῆς ἐκκλησίας ἀποβλέπει.
᾿Ακοῦστε με τὸν πρεσβύτη καὶ θὰ δῆτε ὅτι στὸ τέλος ὅλοι οἱ ὄντως πιστοὶ Χριστιανοὶ θὰ εἶστε πιὸ χαρούμενοι καὶ πιὸ κοντὰ στὴ σωτηρία, ποὺ θὰ τὴν ἔχετε ἀπρόσκοπτη· καὶ ἡ ἐκκλησία θὰ βγῇ ἀπ᾿ αὐτὸ ἄσπιλη, καὶ πιὸ τιμημένη, καὶ πιὸ πεπαρρησιασμένη, καὶ πιὸ τελεσφόρος διάκονος τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων.
Συμβολὴ 9 (2005)
Στὸ ἴδιο τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ ‘’Συμβολὴ’’ δημοσιεύτηκαν κι ἄλλα τρία ἄρθρα ἄλλων γιὰ τὸ ἴδιο θέμα τοῦ γάμου τῶν ἐπισκόπων.