Ευρετήριο Άρθρου

 
3. Η ΜΕΘΟΔΟΣ
 
          Στὴ διδασκαλία καὶ βιβλιοπαρασκευή του ὁ Ἀγουρίδης ἀσχολήθηκε κυρίως μὲ τὰ βιβλία τοῦ Ἰωάννου, βιβλία μὲ τὴν εὐκολώτερη ἑλληνικὴ γλῶσσα στὴ Βίβλο καὶ πολὺ ‘’πρόσφορα’’ γιὰ διατύπωσι ‘’θεολογικῶν ἀπόψεων’’. μετὰ 10 χρόνια θητείας του ὡς καθηγητοῦ στὴ Θεολογικὴ Θεσσαλονίκης καὶ 10 χρόνια μετὰ τὴ μετάθεσί του στὴν Ἀθήνα ἐξέδωκε τὸ ‘’ἑρμηνευτικό’’ του ὑπόμνημα στὴν Ἀποκάλυψι τοῦ Ἰωάννου, τὸ 1978, σὲ 116 σελίδες. τὸ 1990, μετὰ τὴ συνταξιοδότησί του, ἐξέδωκε τὴ Β’ ἔκδοσί του. καὶ τὸ 1994, 73 ἐτῶν βετεράνος πλέον, ἐξέδωκε τὴν Γ’ ἔκδοσί του σὲ 611 σελίδες, κατὰ τὴ γνώμη του ‘’βελτιωμένη’’.
          Δὲν ἐντυπωσιάζομαι ἀπὸ τὴν ἀσταμάτητηεἰρωνεία τοῦ Ἀγουρίδου, ποὺ ὑπάρχει μέσα στὸ ὑπόμνημά του αὐτό, εἰς βάρος τῶν συγγραφέων τόσο τῆς Ἀποκαλύψεως ὅσο καὶ τοῦ προφητικοῦ βιβλίου τοῦ Δανιήλ, τοὺς ὁποίους ὁ Ἀγουρίδης θεωρεῖ ὡς δῆθεν Δανιὴλ καὶ δῆθεν Ἰωάννη. ἡ τέτοια καὶ πρὸς αὐτὸ τὸ στόχο εἰρωνεία του, τὴν ὁποία αὐτὸς ὁ ἴδιος θεωρεῖ ἔξυπνη καὶ χαριτωμένη, στὴν πραγματικότητα ὅμως εἶναι φτηνιάρικη κι ἀηδιαστική, εἶναι τὸ προσωπικό του στὺλ ἤ, ἂν θέλετε, ἡ τεχνική του, τὴν ὁποία δὲν καταλαβαίνει ὅτι εἶναι ἀπολαυστικὴ μόνο στὸν ἴδιο· καὶ στὴν κάθε λεπτομέρεια τῆς ἐκφορᾶς καὶ τοῦ ὕφους αὐτῆς τῆς εἰρωνείας του μιμεῖται ἐντυπωσιακὰ τὸν καθηγητή του Εὐ. Ἀντωνιάδη. ἡ μίμησι αὐτὴ εἶναι πιὸ ἀναγνωρίσιμη, ὅταν δῇ κανεὶς τὸν Ἀγουρίδη πῶς χαμογελάει καὶ χειρονομεῖ σὲ προφορικὸ λόγο εἰς βάρος βιβλικῶν προσώπων καὶ διατυπώσεων, ἀκριβῶς ὅπως γελοῦσε ὁ προειρημένος καθηγητής του, ὅταν ἐνέπαιζε τὰ βιβλικὰ καὶ τὰ θεῖα, ἀπὸ τὰ ὁποῖα ἀποκλειστικῶς βιοποριζόταν. ἡ δὲ σιγουριὰ τοῦ Ἀγουρίδου ὅτι ἡ τέτοια του εἰρωνεία εἶναι ἀπυρόβλητη καὶ ἀναπάντητη εἶναι ἐμφανής. ὁ Ἀγουρίδης ἔχει μαθητὰς ὅλους τοὺς ζῶντες σήμερα καθηγητὰς τῆς Κ. Διαθήκης τῶν θεολογικῶν σχολῶν Ἀθηνῶν καὶ Θεσσαλονίκης, συνταξιούχους κι ἐν ἐνεργείᾳ, καὶ γενικὰ ὅλους τοὺς βιβλικοὺς πάσης Ἑλλάδος. εἶναι δὲ κι ὁ εἰσαγωγεὺς τῆς ἐναντίον τῆς Βίβλου ἀρνητικῆς κριτικῆς στὴν Ἑλλάδα, τὴν ὁποία κριτικὴ ἐμφανῶς θαυμάζει καὶ μιμεῖται. εἶναι καὶ μεταφραστὴς τῆς Κ. Διαθήκης στὴν ἔκδοσι τῆς Βιβλικῆς Ἑταιρίας μαζὶ μὲ ἄλλους πέντε καθηγητὰς τῶν θεολογικῶν σχολῶν ὅλους μαθητάς του.
          Ἀσφαλῶς δὲν θὰ ἐπιχειρήσω ἐδῶ νὰ ἑρμηνεύσω, γιατί ὁ Ἀγουρίδης εἰρωνεύεται τὸ ἀντικείμενο ἀπὸ τὸ ὁποῖο ἀποκλειστικὰ ἔφαγε στὴ ζωή του καὶ βολεύτηκε καὶ βιοπορίστηκε καὶ προβλήθηκε, θέμα περὶ οὗ πολὺς ἡμῖν ὁ λόγος καὶ δυσερμήνευτος λέγειν ὅπως καὶ ὁ περὶ τῆς ἱερωσύνης τοῦ Μελχισεδέκ, οὔτε τὸ γιατί μέχρι σήμερα, βετεράνος 87 ἐτῶν, δὲν κατώρθωσε νὰ καταλάβῃ ὅτι ἀπόψεις γιὰ ὁποιοδήποτε γνωστικὸ ἀντικείμενο μποροῦν νὰ ἔχουν μόνον ὅσοι τὸ κατέχουν καὶ τὸ καταλαβαίνουν κι ἔχουν κάνει γι᾿ αὐτὸ ἐπιστημονικὴ ἔρευνα κι ἔχουν καὶ γενικώτερη ἐπιστημονικὴ κατάρτισι, κι ὄχι οἱ ἄλλοι βέβαια. θὰ σχολιάσω ἐδῶ μόνο ἕνα χαρακτηριστικὸ καὶ προσδιοριστικὸ δεῖγμα τῶν ἐρευνῶν του καὶ τῶν μεθόδων του.
         Γράφει στὴν Γ’ ἔκδοσι τοῦ προειρημένου ὑπομνήματός του, στὴ σελίδα 101, ὅπου προσπαθεῖ νὰ ἐξηγήσῃ τὸ Ἀπ 1,15 καὶ πιὸ ἑστιασμένα τὴ λέξι χαλκολίβανος (=μπροῦντζος)· ‘’ Ὁ μπροῦντζος τὰ χρόνια ἐκεῖνα ἦταν πολυτιμότερος ἀπὸ τὸ χρυσάφι· γι᾿ αὐτὸ τὰ πόδια τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου μοιάζουν μὲ γιαλιστερὸ μπροῦντζο, ὅταν περάσῃ ἀπὸ πυρακτωμένο φοῦρνο’’. (θέλει νὰ πῇ ‘’πυρωμένο φοῦρνο’’· γιατὶ δὲν μπορεῖ ἀκόμη νὰ ξεχωρίσῃ πότε λέμε ‘’πυρακτωμένο’’ καὶ πότε ‘’πυρωμένο’’· ἐλπίζω νὰ τὰ ξεχωρίσῃ μεγαλώνοντας). σὰ ν᾿ ἀκούω παπποῦ νὰ λέῃ παραμύθια στὰ ἐγγονάκια του, γιὰ νὰ τὰ κοιμίσῃ. μοῦ ὑποβάλλουν τὴν αἴσθησι αὐτὴ καὶ οἱ φράσεις του ‘’τὰ χρόνια ἐκεῖνα’’ (=περίπου τὸ 100 μ. Χ. κατὰ τὴν ἄποψί του) καὶ ‘’χρυσάφι’’ ἀντὶ ‘’χρυσός’’. δηλαδὴ γραώδεις μῦθοι τοῦ Ἀγουρίδου· ὁ παπποῦς καὶ τὰ παιδάκια καὶ τὸ ‘’χρυσάφι’’ μέσα στὸ ὁποῖο ζοῦν τὰ βασιλόπουλα· στὰ παραμύθια δὲν λέγεται ποτὲ ‘’χρυσός’’· τὸ ‘’χρυσὸς’’ εἶναι γιὰ ἐπιστημονικὰ καὶ τραπεζικὰ κείμενα, δὲν πάει σὲ παραμύθια.
         Ὁ μπροῦντζος –καὶ οἱ δύο μπροῦντζοι, τόσο ὁ CuSn (χαλκὸς μὲ κασσίτερο) ὅσο κι ὁ CuZn (χαλκὸς μὲ ψευδάργυρο)—εἶναι γνωστὸς ἀπὸ τὰ προϊστορικὰ χρόνια, τὰ βαθιὰ μάλιστα, τὰ πρὶν ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ σιδήρου, ὅταν ἡ ἀνθρωπότης διέτρεχε τὸ β’ ἡμιχρόνιο τῆς ἐποχῆς τοῦ χαλκοῦ, τὴ λεγόμενη ἐποχὴ τοῦ ὀρειχάλκου. καὶ τότε καὶ στὰ ἱστορικὰ χρόνια καὶ μέχρι ‘’τὰ χρόνια ἐκεῖνα’’ τοῦ παραμυθιοῦ τοῦ Ἀγουρίδου, τὰ χρόνια τῶν ἀποστόλων καὶ τὰ μετέπειτα, ἐπειδὴ κι ὅταν γνώριζαν τὸ σίδηρο ποὺ δὲν μποροῦσαν νὰ τήξουν, καθὼς δὲν μποροῦσαν νὰ ἐπιτύχουν τὴ θερμοκρασία τῆς τήξεώς του, τοὺς 1536 βαθμοὺς Κελσίου, ὁ μπροῦντζος –καὶ οἱ δύο μπροῦντζοι, ποὺ τήκονται στοὺς 232 καὶ 420 βαθμούς--, ἦταν σ᾿ ὅλα τὰ μέρη τῆς γῆς τὸ ἀφθονώτερο καὶ φθηνότερο μέταλλο, ἀκριβέστερα κρᾶμα, στὴ χρῆσι ἐπεῖχε τὴ θέσι τοῦ σιδήρου, ἰδιαίτερα τοῦ χάλυβος. ἅρματα πολεμικὰ ὁλόκληρα καὶ τροχοὶ ἁρμάτων στὶς ἀχαιικὲς πήλινες πινακίδες (ΙΕ’ – ΙΓ’ π. Χ. αἰ.), καὶ στὸν Ὅμηρο, καὶ στοὺς πολιτισμοὺς αἰγυπτιακό, βαβυλωνιακό, παλαιστινό, ἑλληνικό, ῥωμαϊκό, καὶ κάθε παραμεσόγειο, ἦταν ἀπὸ μπροῦντζο· περβάζια καὶ κατώφλια καὶ ἀνώφλια πυλῶν καὶ θυρῶν, θύρες σπιτιῶν, ναῶν, καὶ ἀνακτόρων, μεταλλικὴ ἐπένδυσι πυλῶν πόλεων, ὅπλα, φάλαρα ἀλόγων, κίονες ναῶν καὶ ἀνακτόρων, τεράστια ἀγάλματα ὅπως ὁ κολοσσὸς τῆς Ῥόδου, καὶ γενικῶς τὰ πλεῖστα τῶν μικρῶν καὶ μεγάλων ἀγαλμάτων, πάσσαλοι καὶ βάσεις πασσάλων τῆς περιφράξεως τῆς αὐλῆς τῆς σκηνῆς τοῦ μαρτυρίου, ἡ τεράστια δεξαμενὴ νεροῦ στὴν αὐλὴ τοῦ ναοῦ τοῦ Σολομῶντος ἡ λεγόμενη χυτὴ θάλασσα, οἱ 12 τεράστιοι χυτοὶ ταῦροι ἐπάνω στοὺς ὁποίους στηριζόταν αὐτή, οἱ δυὸ τεράστιες σὰν καμπαναριὰ καὶ μιναρέδες διακοσμητικὲς ἐλεύθερες κολῶνες - ὀβελίσκοι μπροστὰ στὸ ναὸ τοῦ Σολομῶντος, τὸ ἴσα μὲ διώροφο σπίτι θυσιαστήριό του ὁλόκληρο, οἱ λουτῆρες καὶ οἱ μπανιέρες γιὰ τοὺς ἱερεῖς, μεγάλα καρφιά, τὰ πλεῖστα ἐργαλεῖα καὶ σκεύη, ἦταν ὅλα ἀπὸ μπροῦντζο. εἰδικὸ βιβλίο χρειάζεται γιὰ τὴν καταλογογράφησι τῶν μπρούντζινων κατασκευῶν τῆς ἀρχαιότητος, τῆς προϊστορικῆς καὶ τῆς ἱστορικῆς. κι ὁ Ἀγουρίδης τὸ γραῶδες παραμύθι του· ‘’Τὰ χρόνια ἐκεῖνα’’ τὰ παλιά, παιδάκια μου μισοκοιμισμένα, ποὺ σᾶς ἀφιονίζω μὲ παραμύθια, ‘’ὁ μπροῦντζος ἦταν πολυτιμότερος ἀπὸ τὸ χρυσάφι’’, κι ὅμως τὰ βασιλόπουλα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ζοῦσαν καλὰ κι ἐμεῖς πολὺ καλλίτερα.
         Ἕνα βιβλίο ἱστορίας τῆς Α’ γυμνασίου ἂν ἄνοιγε, θὰ ἐνημερωνόταν γιὰ τὸν μπροῦντζο θαυμάσια καὶ ἐπαρκέστατα γιὰ τὸ ἑρμηνευτικό του ὑπόμνημα, ὥστε νὰ μὴ λέῃ τέτοιες μποῦρδες. καὶ ἦταν 10 χρόνια στὴ Θεσσαλονίκη ‘’καθηγητὴς τῆς ἑρμηνείας τῆς Κ. Διαθήκης καὶ τῆς ἱστορίας τῶν χρόνων τῆς Κ. Διαθήκης’’, δηλαδὴ ὁ πιὸ ‘’εἰδικὸς’’ στὰ πραγματολογικὰ θέματα τὰ ἄκρως ἀπαραίτητα γιὰ τὴν ἑρμηνεία τῶν κειμένων· ὕστερα στὴν Ἀθήνα ἔγινε γιὰ τὸ ἐπίλοιπον τοῦ βίου του ‘’καθηγητὴς τῆς ἑρμηνείας καὶ τῆς κριτικῆς τοῦ κειμένου τῆς Κ. Διαθήκης’’. σὲ ποιό κοινὸ νομίζει ὅτι ἀπευθύνεται, ὅταν γράφῃ τὶς παραπάνω ἀστειότητες; καὶ νἆταν μόνο αὐτὲς μέσα στὸ ὑπόμνημά του! καὶ νἆταν λίγες καὶ σ᾿ αὐτὸ καὶ σ᾿ ὅλα τὰ βιβλία του! καὶ νἆχαν μετρημό, θεέ μου!
         Νὰ σᾶς πῶ ἐγὼ τί ἔπαθε ὁ Ἀγουρίδης καὶ ξαμόλησε αὐτὲς εἰδικὰ τὶς γραώδεις μποῦρδες γιὰ τὸν ‘’πολυτιμότατο μπροῦντζο’’ τῆς φαντασιώσεώς του. γιατὶ ὑπάρχει κάτι τὸ ἰχνηλατήσιμο καὶ ψηλαφήσιμο σ᾿ αὐτὴ τὴν ὑπόθεσι. εἶναι ἡ ἐρευνητικὴ μέθοδος τοῦ Ἀγουρίδου, ἀποκλειστικὴ πατέντα του, ἂν καὶ τώρα πιὰ διαδεδομένη καὶ στοὺς μαθητάς του.
         Ὁ Ἀγουρίδης, ὁ ὁποῖος οὐδέποτε προσέφερε στὴν ἐπιστήμη κάτι ποὺ νὰ εἶναι δικό του, καρπὸς δηλαδὴ ἐρεύνης του ἢ συμπέρασμά του, ὅταν γράφῃ ὁτιδήποτε τὸ ‘’ἐπιστημονικό’’, παίρνει δυὸ ἢ τρία σημερινὰ σχετικὰ συγγράμματα, καὶ σ᾿ αὐτὰ κάνει τὶς ‘’ἐπιστημονικὲς ἔρευνές’’ του. καὶ τσιμπολογώντας ἐναλλὰξ ἀπὸ τὸ καθένα, κάνει τὸ ψηφιδωτό του ἤ, ἂν θέλετε, τὴν κουρελοῦ του. αὐτὴ εἶναι ταυτόχρονα καὶ ἡ ἔρευνά του καὶ ἡ μέθοδός του. εἶναι ἡ περίφημη ἐρευνητικὴ μέθοδος Πληκάξξυ Γισυβίκου (=πηδηχτὴ λῆψι καὶ ἀσυνεχὲς ξεσήκωμα ξένου ὑλικοῦ γιὰ σύνθεσι βιβλίου - κουρελοῦς), τὴν ὁποία εἰσήγαγε ἀπὸ τὴν Ἀμερικὴ καὶ βελτίωσε ὁ Ἀγουρίδης, καὶ ἡ ὁποία δυστυχῶς γιὰ τοὺς χρῆστες της ἐγκυμονεῖ καί τινας κινδύνους. ἐδῶ εἰδικὰ ὁ Ἀγουρίδης ἔκανε ἀκριβῶς τὸ ἑξῆς. πῆρε τρία ἑρμηνευτικὰ ὑπομνήματα σὲ ἀποκαλυπτικὰ βιβλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἕνα στὸν Ἰεζεκιήλ, ἕνα στὸ Δανιήλ, κι ἕνα στὴν Ἀποκάλυψι τοῦ Ἰωάννου. ἐπέπεσε στὰ χωρία ὅπου γίνεται λόγος γιὰ κεῖνον ὁ ὁποῖος στὸ Δανιὴλ (7,13· κλπ.) λέγεται υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, κι ὅπου ὁ συγγραφεὺς τοῦ ὑπομνήματος παρέπεμπε στὰ παράλληλα χωρία τοῦ Ἰεζεκιὴλ καὶ τῆς Ἀποκαλύψεως, ὅπου ἐκεῖνος δὲν λέγεται μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀλλὰ ‘’φωτογραφίζεται’’. στὸν Ἰεζεκιὴλ (1,4· 1,27· 8,2) λέγεται γι᾿ αὐτὸν ὅτι τὸ σῶμα του ἦταν στὸ ὅραμα ὡς ὅρασις ἠλέκτρουὡς ὄψις ἠλέκτρου. ὁ ἤλεκτρος, προϊστορικὸ καὶ ἱστορικὸ κρᾶμα χρυσοῦ καὶ ἀργύρου σ᾿ ὁποιεσδήποτε ἀναλογίες (στὸν Ἰεζεκιήλ, ὅπως συμπέρανα μὲ τὴ βοήθεια κι ἑνὸς χρυσοχόου καὶ ἔγραψα ἄλλοτε, ἦταν 50% + 50%), ἕνα κρᾶμα δυσεπίτευκτο ποὺ τὸ θαυμάζει ὁ Ὅμηρος, ἦταν ὄντως ‘’πολυτιμότερος ἀπὸ τὸ χρυσάφι’’, ὅπως ἀποφαίνεται κι ὁ Ἀγουρίδης· ἀκόμη καὶ ‘’τὰ χρόνια ἐκεῖνα’’ τὰ παλιὰ τὰ ἑλληνορρωμαϊκά, ὅπως ἀποφαίνεται ὁ Ἀγουρίδης. ὁ Ἰωάννης στὴν Ἀποκάλυψι, ὅταν δανείζεται τὴν ἀποκαλυπτικὴ εἰκόνα ἀπὸ τὰ δυὸ σχετικὰ ὁράματα τοῦ Ἰεζεκιήλ, ἀντὶ γιὰ ἤλεκτρον λέει χαλκολίβανον, ἤτοι τὸ μπροῦντζο ἐκεῖνο ποὺ οἱ ἀρχαῖοι τὸν ἔλεγαν καὶ κρατέρωμα καὶ ποὺ ἦταν κρᾶμα χαλκοῦ καὶ κασσιτέρου (CuSn)· ἦταν ὁ ἀνελαστικὸς κι ἀστραφτερὸς μπροῦντζος· ὁ Ἰωάννης τὸ κάνει αὐτό, προφανῶς ἐπειδὴ στοὺς δικούς του ἀναγνῶστες, ποὺ δὲν γνώριζαν τὸν ἤλεκτρο, ὁ μπροῦνζος ἦταν γνωστότερος. ῥίχνει ὁ Ἀγουρίδης μιὰ φευγαλέα ματιὰ καὶ στὸ τρίτο βοήθημά του, ποὺ ἦταν ὑπόμνημα στὴν Ἀποκάλυψι. ἀπὸ τὸ ὑπόμνημα στὸ Δανιὴλ τσιμπολογάει τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου· ἀπὸ κεῖνο στὸν Ἰεζεκιὴλ τσιμπολογάει τὸ ‘’πολυτιμότερος ἀπὸ τὸ χρυσάφι’’, ποὺ λεγόταν γιὰ τὸν ἤλεκτρον· κι ἀπὸ κεῖνο στὴν Ἀποκάλυψι βουτάει τὸν χαλκολίβανον ἢ μπροῦντζο· καὶ φτιάχνει τὸ ψηφιδωτό του, ἐξυφαίνει τὴν κουρελοῦ του, καὶ τορνεύει τὴν κοτσάνα του· δὲν ξέρει οὔτε τὰ βοηθήματά του νὰ διαβάζῃ δηλαδή, οὔτε τὰ ἕτοιμα νὰ παίρνῃ· θεέ μου, τί θὰ δῶ ἀκόμη, πρὶν πεθάνω! πολλὴ διαστρωμάτωσι στὴν κουρελοῦ του ὁ Σάββας! γι᾿ αὐτὸ καὶ στὶς ‘’κριτικὲς’’ ὀνειρώξεις των ὅλο διαστρωματώσεις τῶν Εὐαγγελίων καὶ τῆς Πεντατεύχου βλέπουν οἱ τοιοῦτοι βιβλικοὶ ‘’ἐπιστήμονες’’. κυριολεκτικὰ ‘’εἶναι ὅ,τι τρῶνε’’. Βάλε τὸν Ἀγουρίδη μάγειρα, νὰ σοῦ μαγειρέψῃ ἀπόψεις.
         Αὐτὴ λοιπὸν εἶναι ἡ περίφημη ἐπιστημονικὴ κι ἐρευνητικὴ καὶ συμπερασματικὴ μέθοδος Πληκάξξυ Γισυβίκου, ποὺ χρησιμοποιεῖ στὶς ἔρευνές του καὶ στὴ διατύπωσι τῶν ἀπόψεών του ὁ καθηγητὴς Σάββας Ἀγουρίδης. καὶ ὕστερα ἐγὼ ἰσχυρίζομαι ὅτι δὲν ἔχει μέθοδο, δὲν εἶναι ἐρευνητής, δὲν καταλαβαίνει τὴν Κ. Διαθήκη, δὲν μπορεῖ νὰ ἔχῃ ἀπόψεις! νά ποὺ μπορεῖ!
 
                                                                                                   

 

Μελέτες 1 (2008)